De EU en het uploadfilter: wat nu?

Blog van Vimexx op 10-10-2018

Halverwege september werd door het Europees Parlement ingestemd met de introductie van een Europees uploadfilter. Wellicht heb je hier al eens van gehoord, of heb je het voorbij zien komen op het nieuws. De daadwerkelijke invoering van het uploadfilter kan zowel voor gebruikers van websites, als voor websitehouders grote gevolgen hebben. Het is een tweede ingrijpende verandering in de bescherming van de privacy van burgers en het auteursrecht van auteurs in 2018. Eerder werd immers al de GDPR ingevoerd binnen de Europese lidstaten. In dit artikel vertellen we je meer over de werking en gevolgen van het uploadfilter.

Hetgeen het Europese uploadfilter voor jou betekent

De invoering van het uploadfilter heeft ertoe geleid, dat grote bedrijven als YouTube en Facebook straks zelf verantwoordelijk zijn voor het materiaal wat door gebruikers geüpload wordt. Dit betekent tegelijkertijd dat het materiaal voortaan zeer waarschijnlijk eerst door deze diensten geïnspecteerd zal worden. Materiaal dat niet aan de eisen van de EU voldoet zal zo geblokkeerd worden, alvorens het gepubliceerd wordt binnen de sociale netwerken. Een alternatief voor zo’n filter zou het afsluiten van een licentie met rechthebbenden kunnen zijn. Experts verwachten echter dat de kans bijzonder klein is, dat zo’n licentie er komt in de toekomst.

Auteursrecht wordt veelvuldig geschonden momenteel

Een van de redenen dat men over het invoeren van dit uploadfilter gedebatteerd heeft, is het feit dat de auteursrechten van bekende auteurs momenteel regelmatig geschonden worden. Een goed voorbeeld hiervan is het verhaal van Nijntje, die meermaals in een andere vorm terugkeerde op het internet. Een afbeelding met “Lijntje”, waarbij Nijntje aan verdovende middelen zit, of een afbeelding met “Nijn-eleven” (refererend naar 9/11) zijn hier voorbeelden van. Dick Bruna spande eerder een rechtszaak aan tegen de publicisten van deze afbeeldingen, maar verloor die. Volgens het Nederlands auteursrecht is het toegestaan om materiaal te gebruiken om een bepaald standpunt te maken.

Nuance lastig aan te brengen door een filter

Juist die nuance tussen wat nog is toegestaan en wat een schending van het auteursrecht is, kan lastig door een uploadfilter worden aangebracht. Dit maakt dat er veel tegenstanders zijn, die verwachten dat het uploadfilter van het Europees Parlement straks veel te veel materiaal van het internet houdt.

Overigens is de invoering van het uploadfilter door het Europees Parlement nog lang niet zeker. De Europese Raad, bestaande uit de staatshoofden van de huidige 28 leden, zal uiteindelijk bepalen of het uploadfilter daadwerkelijk wordt ingevoerd binnen de Europese Unie.